Thứ Hai, 22 tháng 8, 2016
Chiến lược nhân sự
Thứ Hai, 8 tháng 8, 2016
4 GIAI ĐOẠN CUỘC ĐỜI
Chị kể về chồng: anh không chơi game, không xem đá banh, không mê xe, không gái gú và các thể loại; suốt ngày chỉ biết học thôi, học điên cuồng.
Mark Manson có viết một bài về 4 giai đoạn của cuộc đời (BẮT CHƯỚC NGƯỜI KHÁC >>KHÁM PHÁ BẢN THÂN>>TOÀN TÂM TOÀN Ý >>DI SẢN CUỘC ĐỜI) . Nghe chuyện trên, mình biết anh đã sớm bước qua giai đoạn 3 (toàn tâm toàn ý) từ nhiều năm trước.
Nói sơ thì Mark viết về giai đoạn 3 thế này:
“Bạn nhận ra giới hạn của bản thân (không thể cái gì cũng giỏi), và ý thức được những hoạt động không mang lại giá trị gì (tiệc tùng, games, thủ dâm). Bạn nhận ra được điều gì thật sự quan trọng với mình.
Từ đó, bạn bắt đầu rời bỏ đám bạn bè rút năng lượng hoặc kìm hãm mình phát triển. Bạn từ bỏ những hoạt động và sở thích vô bổ phí thời gian. Từ bỏ luôn những mơ ước viễn vông hồi còn trẻ trâu.”
Hồi đó mình từng khó hiểu vì sao mẹ rất hay kiếm chuyện để cằn nhằn mỗi khi mình chơi DotA (game), dù mình học bài này nọ xong hết rồi. Nhưng mà thời gian vừa qua, chứng kiến thằng em họ ngồi chơi miệt mài, mình mới hiểu cảm giác của mẹ. Nhìn một đứa con trai ngồi chơi game; mình cảm thấy nó yếu đuối và thiếu sự chắc chắn kinh khủng.
Từ nhỏ đến tận khi học lớp 12, mình rất thích chơi game. Đó là một phần tuổi thơ và mình chẳng hối tiếc gì cả. Nhưng từ lúc lên đại học, game không còn làm mình mê mẩn nữa.
Hồi trước, mình mê Arsenal và Tây Ban Nha. Mấy năm nay tự nhiên chẳng còn hứng thú coi nữa.
Hồi trước, bạn bè đi chơi đâu cũng cố đu theo, có đông con gái thì càng thích. Giờ thích ai thì rủ thẳng người đó đi chơi, không phè phỡn với những người khác. Bạn nào cần đến mình thì mình mới gặp, chứ đi chơi nhóm khơi khơi thì 99% là mình từ chối (riết rồi không ai thèm rủ nữa :3). Còn lại thì tập trung cho một ít những mối quan hệ quan trọng thôi.
Đơn giản vì thời gian và năng lượng của mình có hạn. Cuộc sống bây giờ có những thứ khác quan trọng hơn (và cũng hấp dẫn hơn) để tập trung vào.
Đối với nhiều bạn, mình thuộc dạng sống trên mây và như ông cụ non. Giờ giấc cố định, ăn uống kiêng cử tùm lum, mù tịt về những thứ nóng bỏng đang xảy ra xung quanh và các thể loại.
Phải chờ đến cái ngày mà bạn không còn lang thang trên chuyên mục tâm sự của vnexpress, cái ngày bạn nhận ra có bắt được bao nhiêu con pokemon thì cuộc đời mình vẫn như shit, cái ngày bạn biết cái gì mới thật sự quan trọng trong cuộc đời mình và toàn tâm toàn ý cho nó, bạn mới hiểu được.
MORE YOU MIGHT LIKE
4 GIAI ĐOẠN CUỘC ĐỜI, BẠN ĐANG Ở GIAI ĐOẠN NÀO ?
Đời là bề khổ. Qua hết khổ rồi thì bạn sẽ qua đời. Theo Mark Manson, “cái khổ” đó được chia làm 4 giai đoạn và sau khi đọc bài viết này, mọi người nên dựa vào các phân tích để xem thử mình đang “chịu khổ” ở giai đoạn nào, đồng thời, hãy suy ngẫm và lựa chọn cách sống thật đúng đắn. Cuộc đời vốn “khổ” rồi nhưng bạn được quyền chọn “khổ” theo cách của bạn.
GIAI ĐOẠN MỘT: BẮT CHƯỚC NGƯỜI KHÁC (MIMICRY)
Khi được sinh ra, chúng ta không tự lo được cho bản thân và phụ thuộc hoàn toàn vào người khác. Ta không thể đi, không thể nói, không thể tự kiếm ăn và chắc chắc là không thể tự trả thuế.
Khi còn nhỏ, cách học tập tự nhiên của chúng ta là quan sát và bắt chước người khác. Đầu tiên, ta học các kĩ năng thuộc về thể chất (physical skills) như đi lại và nói chuyện. Sau đó, chúng ta phát triển các kĩ năng xã hội (social skills) bằng cách nhìn và làm theo những người xung quanh mình. Và, trong những năm tháng cuối cùng của thời thơ ấu, chúng ta học cách thích nghi với văn hóa xã hội bằng cách quan sát các quy tắc và phong tục xung quanh môi trường sống của mình và cố gắng cư xử theo cách mà được xã hội chấp nhận phổ biến.
Mục tiêu của Giai đoạn Một là dạy cho chúng ta cách tồn tại trong xã hội này để ta có thể trở thành những người trưởng thành tự chủ và tự lập. Những người lớn khác trong cộng đồng sẽ giúp đỡ ta đạt tới dấu mốc đó thông qua sự hỗ trợ để ta có thể tự ra quyết định và hành động.
Tuy nhiên, sẽ luôn có một số người lớn và các thành viên trong cộng đồng không chấp nhận điều này. Họ trừng phạt chúng ta vì ta được độc lập. Họ không ủng hộ các quyết định của ta. Vì vậy, ta không phát triển được sự tự chủ. Chúng ta bị kẹt trong Giai đoạn Một, mãi mãi bắt chước những người xung quanh, mãi mãi cố gắng làm hài lòng tất cả những người khác để chúng ta không bị phán xét.
Trong mỗi cá nhân lành mạnh “bình thường”, Giai đoạn Một sẽ kéo dài đến cuối tuổi vị thành niên và giai đoạn đầu của tuổi trưởng thành. Đối với một số người, nó có thể kéo dài sang cả giai đoạn trở thành người lớn. Có vài người từng thức dậy một ngày ở tuổi 45 mới bất giác nhận ra rằng họ chưa bao giờ thực sự sống cho chính mình và tự trách móc mình đã làm gì với những năm tháng đã trôi qua trước đó.
Đây là Giai đoạn Một. Giai đoạn bắt chước. Chúng ta luôn luôn tìm kiếm sự chấp thuận và phê chuẩn, trong khi lại thiếu vắng tư duy độc lập và các giá trị của bản thân.
Chúng ta phải luôn ý thức được những tiêu chuẩn và kì vọng của những người xung quanh nhưng cũng phải đủ mạnh mẽ để hành động bất chấp những tiêu chuẩn và sự mong đợi của khác khi bản thân mình cảm thấy điều đó là cần thiết. Chúng ta cần phải phát triển khả năng hành động do mình và vì mình.
GIAI ĐOẠN HAI: TỰ KHÁM PHÁ BẢN THÂN (SELF-DIFCOVERY)
Trong Giai đoạn Một, chúng ta học cách hòa nhập với mọi người và văn hóa xung quanh. Giai đoạn Hai sẽ là lúc học hỏi điều gì làm chúng ta khác biệt với tất cả những sự vật đó. Điều này đòi hỏi chúng ta bắt đầu tự ra quyết định cho mình, tự thử thách mình, tự hiểu mình và khám phá ra điều gì khiến mình trở nên độc đáo.
Giai đoạn Hai sẽ bao gồm rất nhiều phép thử sai và chúng ta sẽ phải thử nghiệm: sống ở những nơi mới lạ, giao lưu với người mới, uống đồ mới và thử “quan hệ” với người lạ.
Trong Giai đoạn Hai của tôi, tôi rời quê hương và thăm thú khoảng 50 quốc gia gì đó. Giai đoạn Hai của anh trai tôi là dấn thân vào hệ thống chính trị ở thủ đô Washington. Giai đoạn Hai của mỗi người sẽ khác nhau đôi chút bởi vì mỗi chúng ta đều có đôi chút khác biệt.
Giai đoạn Hai là quá trình tự khám phá bản thân.Chúng ta thử nhiều thứ. Một số có thể thành công, một số có thể thất bại. Mục đích ở đây là để bạn chọn lấy cái nào đúng đắn và tiếp tục hành động.
Giai đoạn Hai kéo dài cho tới khi chúng ta bắt đầu đối mặt với những giới hạn của mình. Điều này có thể làm nhiều người khó chịu. Và mặc dù có lẽ bạn đã biết quaOprah Winfrey (nhà từ thiện, người dẫn chương trình Talk show rất nổi tiếng, nhà xuất bản tạp chí…) và Deepak Chopra (tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng nhưKhông tuổi tác, không thời gian, Sự Sống - Cái chết, Bảy quy luật tinh thần của thành công…) nhưng tôi vẫn muốn nhấn mạnh rằng việc khám phá ra được những giới hạn của mình là một điều hoàn toàn tốt và lành mạnh.
Bạn chắc chắc sẽ kém ở khoản nào đó, bất kể bạn có cố gắng đến mức nào. Và bạn cần biết chúng là gì. Tôi không được trời phú cho tài năng xuất sắc ở bất kì môn thể thao nào cả. Thật đáng buồn khi biết được nó nhưng điều quan trọng là tôi hiểu thực tế là như vậy. Tôi cũng chỉ giỏi tự nấu ăn cho mình ngang với em bé làm văng món nước sốt táo khắp sàn nhà. Chúng ta đều cần phải học được rằng mình dốt thứ gì. Và biết được điều này càng sớm trong cuộc đời càng tốt.
Vậy nên, chúng ta không giỏi ở một vài thứ. Và cuối cùng, bạn cũng sẽ học được rằng có những thứ rất tuyệt vời trong ngắn hạn, nhưng rồi sẽ chán dần sau một vài năm. Du lịch thế giới là một ví dụ. Tán tỉnh cơ số người khác là 1 ví dụ thứ hai. Uống rượu vào tối thứ 3 là ví dụ thứ ba. Còn rất nhiều nữa. Tin tôi đi.
Biết được những giới hạn của bạn rất quan trọng bởi vì cuối cùng bạn phải nhận ra chân lý rằng thời gian của bạn trên Trái Đất này cũng giới hạn và vì vậy bạn nên đầu tư nó vào những thứ có ý nghĩa nhất. Điều này có nghĩa là chỉ bởi vì bạn có thể làm nó thì không có nghĩa là bạn nên làm nó, bởi vì bạn thích kiểu người này không có nghĩa là bạn nên ở mãi với họ. Mọi thứ đều có chi phí cơ hội và bạn không thể có tất cả.
Tôi biết một vài người không bao giờ cho phép mình cảm thấy giới hạn - hoặc là bởi vì họ từ chối thừa nhận sai lầm hoặc bởi vì họ tự huyễn hoặc rằng mình không có giới hạn. Những người này sẽ bị kẹt lại trong Giai đoạn Hai.
Có những người “cứ mãi khởi nghiệp” khi đã 38 tuổi, vẫn sống với mẹ và vẫn không kiếm ra được đồng nào sau 15 năm cố gắng. Có những “diễn viên đầy tham vọng” vẫn đang làm bồi bàn và không thử vai diễn nào trong 2 năm. Có những người không thể có một mối quan hệ lâu dài bởi vì họ luôn luôn có cảm giác rằng sẽ luôn có một ai đó tốt hơn xuất hiện. Họ là những người cố xua đuổi các sai lầm bằng cách “giải phóng” sự tiêu cực vào vũ trụ hoặc “khử bỏ” tất cả những sai lầm đó ra khỏi cuộc đời mình.
Đến một lúc nào đó, tất cả chúng ta đều phải thừa nhận chân lý: cuộc đời này rất ngắn ngủi, mọi ước mơ của ta đều không thể thành hiện thực; vì vậy, chúng ta nên cẩn thận lựa và chọn thứ gì chúng ta làm tốt nhất và toàn tâm toàn ý với nó.
Tuy nhiên, những người mắc kẹt trong Giai đoạn Hai dành phần lớn thời gian để tự thuyết phục mình điều ngược lại. Rằng họ không bao giờ có giới hạn. Rằng họ có thể vượt qua tất cả. Rằng cuộc đời họ là sự phát triển và đi lên không bao giờ ngừng, trong khi ai cũng thể nhìn thấy rõ ràng họ chỉ đang dẫm chân tại chỗ.
Với những cá nhân lành mạnh, Giai đoạn Hai bắt đầu từ giữa - cuối tuổi vị thành niên và kéo dài cho đến giữa độ tuổi 20 – 30 hoặc giữa 30 - 40 tuổi. Những ai vẫn mãi kẹt trong Giai đoạn Hai thường được mọi người gọi là mắc “Hội chứng Peter Pan” - những kẻ lông bông cả đời, luôn luôn đi tìm bản thân mình, nhưng không tìm thấy gì cả.
GIAI ĐOẠN BA: TOÀN TÂM TOÀN Ý (COMMITMENT)
Một khi bạn đã đẩy mình đến những giới hạn và/hoặc là biết được những gì mình kém (ví dụ: thể thao, nghệ thuật nấu ăn) hoặc là hiểu rằng các cuộc vui sẽ đến lúc tàn (ví dụ: hội hè, chơi điện tử, thủ dâm…) thì bạn sẽ còn lại những thứ a) thực sự quan trọng với bạn, và b) bạn không đến nỗi quá tồi. Bây giờ là lúc bạn cần ghi dấu lên thế giới này.
Giai đoạn Ba là giai đoạn tạo nền móng vững chắc cho cuộc đời mỗi người. Bạn đã chia tay những người kìm hãm mình. Bạn đã tạm biệt những trò chơi vô bổ, lãng phí thời gian. Bạn đã giã từ những giấc mơ ngày xưa mà chắc chắc không thể sớm thành hiện thực.
Vậy nên bạn cần tập trung hết sức vào thứ bạn giỏi nhất và tốt nhất cho bạn. Bạn cần tập trung vào những mối quan hệ quan trọng nhất trong đời. Bạn cần tập trung vào sứ mệnh duy nhất trong đời bạn, dù là giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng trên thế giới hay trở thành một nghệ sĩ vẽ kỹ thuật số hoặc trở thành một chuyên gia về não bộ, hay có những đứa con đáng yêu chảy đầy nước mũi. Dù nó là gì đi chăng nữa, Giai đoạn Ba là lúc bạn hoàn thành mọi thứ mình ao ước.
Giai đoạn Ba là lúc bạn tối đa hóa khả năng của mình trong cuộc đời này. Tất cả chỉ là xây dựng gia tài của bạn. Bạn sẽ để lại gì cho cuộc đời khi bạn ra đi? Mọi người sẽ nhớ về bạn bằng cách nào? Dù đó là một nghiên cứu đột phá, một phát kiến mới tuyệt vời hay một gia đình đáng yêu, Giai đoạn Ba là lúc bạn thay đổi thế giới này khác đi một chút so với lúc mà bạn hiểu được nó.
Giai đoạn Ba sẽ kết thúc khi có sự hợp nhất của hai thứ: 1) Bạn cảm thấy như thế mình không còn gì có thể phấn đấu được nữa, 2) bạn đã già, mệt và thấy rằng mình nên uống martini và chơi trò giải ô chữ cả cuộc đời còn lại.
Đối với những người “bình thường, Giai đoạn Ba thường kéo dài từ khoảng 30 tuổi tới tuổi nghỉ hưu.
Những người bị mắt kẹt ở Giai đoạn Ba thường là do không biết buông bỏ đam mê của mình và luôn ham muốn nhiều hơn. Chính vì vậy họ sẽ luôn khao khát phấn đấu đến tận 70 hay 80 tuổi.
GIAI ĐOẠN BỐN: DI SẢN (LEGACY)
Khi đến giai đoạn này, mọi người đã dành khoảng 50 năm để đầu tư vào những thứ họ tin rằng là có ý nghĩa và quan trọng. Họ đã làm được những điều tuyệt vời, làm việc chăm chỉ, đạt được mọi thứ mình có, có thể đã có một gia đình hay một quỹ từ thiện hay tạo ra 1 sự đổi thay to lớn trong chính trị hay văn hóa và giờ họ đã toại nguyện. Họ đã đạt đến độ tuổi mà năng lượng và hoàn cảnh của họ không cho phép họ theo đuổi đam mê của mình xa hơn nữa.
Mục tiêu của giai đoạn này trở thành không chỉ tạo ra một di sản mà làm sao để đảm bảo nó vẫn tồn tại kể cả khi bạn đã ra đi.
Việc này đơn giản như việc bạn hỗ trợ và răn dạy con cháu của mình và ngắm nhìn chúng tận hưởng cuộc sống. Bạn cũng có thể giao phó lại các dự án hay công việc của mình cho các học trò hoặc thực tập sinh. Bạn cũng có thể là tham gia vào hoạt động chính trị nhiều hơn để khẳng định các giá trị của mình trong một xã hội đã đi qua quá nhiều xáo trộn.
Giai đoạn Bốn rất quan trọng về mặt tâm lý bởi vì nó khiến chúng ta dễ chấp nhận sự thật rằng ta rồi sẽ phải chết. Bởi vì là con người, chúng ta có một nhu cầu sâu thẳm muốn cảm thấy rằng cuộc đời của mình có một ý nghĩa gì đấy. Thứ ý nghĩa chúng ta luôn luôn tìm kiếm về bản chất chính là cơ chế tâm lý phòng vệ chống lại sự khó hiểu của cuộc sống này và sự không thể tránh khỏi của cái chết. Đánh mất ý nghĩa đó hoặc nhìn nó tuột khỏi tầm tay, hoặc từ từ cảm thấy như thể thế giới này đã rời bỏ bạn lại phía sau, không khác nào phải đối diện trực diện với sự lãng quên và để nó nuốt chửng bạn.
BÀI HỌC
Đi qua mỗi giai đoạn cuộc đời giúp chúng ta có thể kiểm soát hạnh phúc và sự thịnh vượng của mình tốt hơn.
Trong Giai đoạn Một, một người sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào những hành động của người khác và cần được chấp thuận để có thể hạnh phúc. Đây là một chiến lược sống kinh khủng bởi vì con người thật khó đoán và không chắc chắn.Trong Giai đoạn Hai, ta trở nên tự lực hơn, nhưng vẫn dựa vào sự thành công ở bề ngoài để có thể hạnh phúc - tiền, sự tán dương, chiến thắng, chiến công… Chúng có thể dễ kiểm soát hơn con người, nhưng về lâu dài chúng vẫn rất khó dự đoán.Giai đoạn Ba sẽ phụ thuộc vào một số ít các mối quan hệ và những đam mê mà đã tự chứng tỏ chúng đáng để theo đuổi từ Giai đoạn Hai. Những thứ này đã chắc chắn hơn qua thử thách.Giai đoạn Bốn đòi hỏi chúng ta chỉ bám giữ vào những gì mình đã hoàn thành được lâu nhất có thể.
Trong mỗi giai đoạn, hạnh phúc trở nên phụ thuộc nhiều hơn vào các giá trị nội tại, có thể kiểm soát và bớt dựa vào các yếu tố bên ngoài của thế giới không ngừng thay đổi.
XUNG ĐỘT GIỮA CÁC GIAI ĐOẠN
Các giai đoạn sau không thay thế các giai đoạn trước đó. Chúng vượt lên trên nó. Trong Giai đoạn Hai mọi người vẫn quan tâm đến việc được người khác chấp thuận. Họ chỉ quan tâm nhiều hơn đến thứ gì khác. Trong Giai đoạn Ba, mọi người vẫn quan tâm tới việc thúc đẩy những giới hạn của chính mình. Chỉ là họ quan tâm nhiều hơn đến những cam kết mà mình đã đặt ra.
Mỗi giai đoạn đại diện cho sự xáo trộn các ưu tiên trong cuộc đời mỗi người. Chính vì lý do này, mà khi chuyển dịch từ một giai đoạn này sang giai đoạn khác, mọi người thường sẽ trải nghiệm sự mất mát các mối quan hệ. Nếu bạn đang ở Giai đoạn Hai và tất cả bạn bè của bạn vẫn đang ở đó, rồi đột nhiên bạn hạ quyết tâm, lao vào Giai đoạn Ba để xây dựng sự nghiệp, nhưng những người bạn của mình vẫn còn đang đi tìm kiếm bản thân thì sẽ xảy ra sự mất kết nối căn bản giữa các giá trị của bạn và của họ.
Thật khó để vượt qua được điều này.
Nói chung, mọi người sẽ phóng chiếu giai đoạn của họ lên mọi người xung quanh mình. Những người ở Giai đoạn Một sẽ phán xét những người khác qua khả năng họ có được xã hội chấp nhận hay không. Những người ở Giai đoạn Hai sẽ phán xét những người khác bằng khả năng vượt qua các giới hạn của chính mình và thử những thứ mới. Những người ở Giai đoạn Ba sẽ phán xét những người khác dựa trên những cam kết cuộc đời của họ và những thành tựu họ có thể đạt được. Những người ở Giai đoạn Bốn sẽ phán xét người khác dựa về những giá trị mà họ bảo vệ và những thứ họ đã chọn sống vì nó.
GIÁ TRỊ CỦA CHẤN THƯƠNG TÂM LÝ (TRAUMA)
Phát triển bản thân thường được mô tả như một sự tiến bộ trải đầy hoa lệ, đi từ 1 kẻ ngu ngốc đến người đã được khai sáng - có rất nhiều hoan lạc, bước đi tự hào trên thảm hoa và đập tay với 2000 người tại một buổi hội thảo mà bạn phải trả rất nhiều tiền để tham dự.
Nhưng sự thật là những chuyển giao trong các giai đoạn của cuộc đời thường được kích hoạt bởi những dư chấn hay những sự kiện cực kì tiêu cực. Một lần suýt chết. Một cuộc li hôn. Một tình bạn đổ vỡ hay sự ra đi của người thân yêu.
Vết thương làm chúng ta lùi lại và đánh giá lại những động lực sâu thẳm nhất và các quyết định mà mình đã đưa ra. Nó cho phép chúng ta suy tư về việc liệu những chiến lược theo đuổi hạnh phúc của chúng ta có thực sự thành công hay không.
ĐIỀU GÌ LÀM CHÚNG TA MẮC KẸT
Có một thứ làm chúng ta mắt kẹt ở mỗi giai đoạn:cảm giác chưa bao giờ là đủ.
Mọi người mắc kẹt ở Giai đoạn Một bởi vì họ luôn cảm thấy như thể họ là một phiên bản lỗi và khác biệt với những người khác, vì vậy họ sẽ đặt mọi nỗ lực của mình vào việc làm những thứ khiến người khác hài lòng. Nhưng bất kể họ có cố gắng tới đâu, họ sẽ cảm thấy chưa bao giờ là đủ.Mọi người kẹt ở Giai đoạn Hai bởi vì họ cảm thấy họ nên làm nhiều hơn, tốt hơn, mới hơn, hiệu quả hơn. Nhưng bất kể họ có cố gắng tới đâu, họ sẽ cảm thấy chưa bao giờ là đủ.Mọi người kẹt ở Giai đoạn Ba bởi vì họ cảm thấy như thế họ chưa tạo ra đủ ảnh hưởng có ý nghĩa lên thế giới này, rằng lẽ ra mình có thể tạo ra nhiều thay đổi tích cực hơn trong lĩnh vực mà mình đã cam kết. Nhưng bất kể họ có cố gắng tới đâu, họ sẽ cảm thấy chưa bao giờ là đủ.Những người ở Giai đoạn Bốn vẫn cảm thấy mắc kẹt bởi vì họ lo lắng rằng di sản của họ sẽ không bền vững hay không tạo ra thay đổi lớn lao nào cho thế hệ sau. Họ bám và níu giữ lấy nó và thúc đẩy nó tới những hơi thở cuối cùng. Nhưng họ vẫn thấy chưa đủ.
Giải pháp cho mỗi giai đoạn này là hãy nhìn lại.
Để vượt lên Giai đoạn Một, bạn phải chấp nhận rằng mình sẽ không bao giờ có thể làm vui lòng mọi người, và vì vậy bạn phải đưa ra quyết định cho chính đời mình.Để vượt lên Giai đoạn Hai, bạn phải chấp nhận rằng bạn sẽ không bao giờ có thể đạt được mọi thứ bạn ước mơ hay khao khát và vì vậy phải tập trung vào thứ quan trọng nhất và toàn tâm toàn ý với nó.Để vượt lên Giai đoạn Ba, bạn phải nhận rằng thời gian và năng lượng là giới hạn và vì vậy bạn phải xác định lại mục tiêu của mình lúc này là giúp những người khác quản lý những dự án ý nghĩa mà bạn đã khởi sự.Để vượt lên Giai đoạn Bốn, bạn phải nhận ra rằng thay đổi là điều tất yếu và sự ảnh hưởng của một con người, cho dù họ có tài giỏi, quyền thế, có ích tới đâu, cuối cùng rồi sẽ tan biến.
Và cuộc đời vẫn sẽ tiếp diễn.
bài của Vân Anh - Theo Read Station/Mark Manson
Thứ Bảy, 30 tháng 7, 2016
Quan chức chuẩn bị tị nạn,
Đây là một câu hỏi rất xứng đáng được đặt lên bàn cờ chế độ vào lúc điểm giao thời chuyển tiếp chính trị đang dần lộ diện.
Từ Hồ sơ Panama đến đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường
Mặc dù từ lâu đã có nhiều dư luận về hiện tượng các quan chức Việt âm thầm tẩu tán tài sản ra nước ngoài, nhưng chỉ đến năm 2016 lần đầu tiên mới bật ra thông tin theo một cách “chẳng giống ai”: sự rò rỉ bất ngờ và sau đó là tiết lộ của vụ Hồ sơ Panama đã lôi ra ánh sáng việc Việt Nam có tới 189 cá nhân và tổ chức với 19 công ty vỏ bọc được thành lập ở nước ngoài, chủ yếu là tại các “thiên đường trốn thuế”. Tổng cộng có đến 92 tỉ USD được chuyển phi pháp từ Việt Nam ra nước ngoài trong những năm qua.
Nhưng sau vụ Hồ sơ Panama, mọi chuyện lại trở về khoảng lặng êm đềm trong quá khứ của nó. Không một cơ quan và quan chức nào của Việt Nam muốn tự vạch áo cho người xem lưng. Vì thế đã chẳng có một cuộc điều tra nào, dù chỉ cho có, đối với “Hậu Hồ sơ Panama”.
Chỉ đến tháng 7/2016, ngay trước thời điểm thông qua lần cuối tư cách của gần 500 đại biểu Quốc hội, Việt Nam mới “bỗng dưng” phát hiện một chuyện cười ra nước mắt: nữ đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Nguyệt Hường có quốc tịch ở… Cộng hòa Malta – một quốc gia chỉ rộng có 300 cây số vuông, nằm ở một xó của châu Âu, tạo ấn tượng nổi bật nhất nhờ vào hai việc: trở thành rổ đựng bóng trong các trận cầu quốc tế, và dễ tránh thuế đánh vào tài sản cá nhân.
Hẳn nhiên với lý do bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường đã vi phạm điều 4 Luật Quốc tịch Việt Nam về việc công dân Việt Nam không được có hai quốc tịch, Hội đồng Bầu cử Quốc gia đã phải họp đột xuất để bỏ phiếu không xác nhận tư cách đại biểu của bà Hường.
Tuy nhiên, vấn đề có lẽ không chỉ nằm ở chỗ tư cách đại biểu quốc hội xen kẽ tư cách “công dân Malta” của bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường, mà từ vụ việc của bà Hường, người dân đã có hẳn một bằng chứng xác thực về chuyện đến cả đại biểu Quốc hội Việt Nam cũng chuẩn bị “ra đi tìm đường cứu nước” như thế nào, thay vì trước đây chỉ nghe đồn đoán về “một bộ phận không nhỏ” đã chuẩn bị nhảy lên máy bay chuồn ra nước ngoài nếu Tổ quốc “có biến”.
‘Đặt vé chưa?’ và nhìn từ Trung Quốc
Thật thế, trong những năm gần đây, một số đại gia và quan chức khi gặp nhau trên bàn nhậu thường nháy mắt đầy ngụ ý “Đặt vé chưa?”. Trước đó là một câu hỏi khác “Có thẻ xanh chưa?”.
Cũng đã từ lâu, trong giới đại gia và quan chức, đặc biệt ở khu vực Hà Nội, khá phổ biến kinh nghiệm cần một khoản chi phí 500.000 đô la để được nhập tịch Canada. Ngay trước Đại hội XII của đảng cầm quyền, một đơn thư gửi đến Bộ Chính trị đã tố cáo bà Nguyễn Thị Thanh Phượng, con gái thủ tướng khi đó là Nguyễn Tấn Dũng, có quốc tịch Mỹ…
Dù chẳng ai dám nói trắng ra, nhưng nhiều quan chức và thương gia đều ngầm hiểu với nhau là việc có thêm một quốc tịch nước ngoài mà do đó vi phạm luật Việt Nam là “chẳng có gì xấu trong tình hình hiện nay”. Mà tình hình hiện nay lại là một núi lửa đang chực chờ phun trào, bao gồm những biến động chính trị nội bộ không thể lường trước, làn sóng phản kháng xã hội của các tầng lớp nhân dân ngày càng dữ dội, trong đó phải kể đến tâm lý “hồi tố tài sản tham nhũng” và sự trả thù của người dân một khi chế độ không còn nằm trong tay lớp quan lại nhũng nhiễu.
Tuy không có số liệu thống kê nào, nhưng bầu không khí ở Việt Nam là khá gần gũi với “người anh em Trung Quốc”.
Theo số liệu của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Trung Quốc, riêng trong năm 2011, các chính phủ nước ngoài đã giúp bắt giữ 1.631 người Trung Quốc chạy trốn vì “các hành động tội phạm liên quan đến công việc” và thu hồi 7,8 tỉ nhân dân tệ (1,2 tỉ USD) tài sản nhà nước bị đánh cắp. Phần lớn đối tượng phạm tội đều là quan chức và nhân viên của các doanh nghiệp nhà nước.
Hiện tượng các quan tham Trung Quốc chuyển tài sản cho các thành viên trong gia đình mang ra nước ngoài và họ không giữ gì trong tay, sau khi gia đình định cư an toàn ở nước ngoài những quan tham này mới lên kế hoạch thoát thân, đang trở thành phổ biến ở Trung Quốc.
Điểm đến hàng đầu cho các dòng tiền Trung Quốc chảy ra nước ngoài phi pháp là Mỹ, Châu Âu, Australia, Canada… Tại Mỹ, Los Angeles là điểm đến ưa thích nhất của các quan tham Trung Quốc.
Vụ bê bối chính trị của gia đình Bạc Hy Lai – Cốc Khai Lai bị phanh phui khiến dư luận kinh ngạc về mức độ tham nhũng và cách tẩu tán tiền kiếm được từ tham nhũng của các ông quan tham Trung Quốc. “Xách tay” hàng nghìn tỷ USD ra khỏi đất nước, mua bất động sản cao cấp ở nước ngoài, tiêu tiền cho gái, đánh bạc… là những cách thức tẩu tán tiền ra nước ngoài phổ biến của các quan tham Trung Quốc.
Một bản báo cáo của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã chỉ ra những cách mà các tham quan Trung Quốc thường sử dụng để chuyển tiền ra nước ngoài:
– Một vài người dùng cách đơn giản là tự mình hoặc cho người xách những vali lớn đựng đầy tiền qua biên giới.
– Một số khác sử dụng thẻ tín dụng để mua hàng hiệu với khối lượng lớn ở nước ngoài, sau đó dùng tiền biển thủ công quỹ hoặc tiền hối lộ để bù vào thẻ tín dụng.
– Trong một số trường hợp, tham quan nhận tiền hối lộ ở nước ngoài và dùng tiền đó mua bất động sản cũng ở nước ngoài, hoặc chuyển tiền trực tiếp vào tài khoản ở nước ngoài.
– Ly dị giả cũng là một cách để các quan tham Trung Quốc tẩu tán tài sản ra nước ngoài.
– Nếu tinh vi hơn, tham quan sẽ thành lập công ty ở những nơi như British Virgin Islands song song với một công ty trong nước. Kế đó, họ cho công ty trong nước mua nguyên vật liệu từ công ty ở nước ngoài với mức giá “trên trời” rồi để công ty trong nước bán hàng cho công ty nước ngoài với giá dưới mức giá thị trường. Công ty ở trong nước sau đó sẽ phá sản theo một kịch bản có sẵn, rồi công ty ở nước ngoài sẽ thâu tóm công ty phá sản này.
– Một kênh rửa tiền phổ biến khác là các sòng bạc ở “thiên đường casino” Macao. Do quy định kiểm soát chuyển tiền ra nước ngoài, các sòng bạc Macau cho phép khách hàng từ đại lục để Nhân dân tệ trong nhà băng ở đại lục rồi chuyển bằng thẻ tín dụng tới Macao, thường là với số lượng lớn hơn nhiều so với số lượng tiền gửi ban đầu tại ngân hàng. Người thắng bạc có thể được trả bằng đô la Hồng Kông và chuyển số tiền này đến một địa chỉ khác, nhưng cũng có lúc tham quan thắng bạc cầm thẳng số tiền này mang đi…
Thế giới thu hồi tài sản tham nhũng ra sao?
Chỉ đến gần đây mới xuất hiện vài số liệu cho biết số ngoại tệ được chuyển phi pháp từ Việt Nam ra nước ngoài có năm đã lên đến 19 tỷ USD. Con số này cho thấy rất nhiều quan chức và thương gia đã âm thầm chuyển tiền bạc ra các nước, bất chấp kỷ luật đảng. Nếu quan chức Trung Quốc “thích” những nước như Canada, Mỹ, Anh, Pháp…, thì quan chức Việt Nam có lẽ cũng như vậy.
Không khó để hình dung rằng số tiền từ 500.000 đến 1 triệu bảng Anh mà đại biểu quốc hội Nguyễn Thị Nguyệt Hường bỏ ra để nhập quốc tịch Malta có thể chẳng là gì so với những quan chức giàu có ở Việt Nam.
Nhưng cho tới nay, cơ sở pháp lý của Việt Nam, công cụ phòng chống tham nhũng và nhất là thu hồi tài sản tham nhũng tẩu tán vẫn hoàn toàn chưa có biện pháp chế tài. Việc chuyển tiền, tài sản ra nước ngoài vẫn rất dễ thực hiện thông qua các giao dịch điện tử ngầm hoặc đội lốt hợp tác đầu tư thông qua các công ty bình phong ở nước ngoài.
Năm 2014, trong một bài viết cho đài VOA, nhà báo Bùi Tín đã cung cấp một số thông tin đáng chú ý về cơ chế nhằm thu hồi tài sản tham nhũng từ các chế độ độc tài. Một kinh nghiệm từng có là khi chế độ cộng sản ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, các chế độ mới đã không kịp thời xử lý nghiêm những tài sản phi pháp của hệ thống cầm quyền cũ, nên tài sản chung đã bị tẩu tán, phân tán, lọt lưới pháp luật, tạo nên một số “tỷ phú mafia đỏ hậu cộng sản,” những phe nhóm lợi ích thuộc gia tộc các quan chức cầm quyền cũ; nhờ thế số người này vẫn chế ngự và lũng đoạn nền kinh tế và tài chính quốc gia, mặc dù lịch sử đã sang trang.
Tháng 3 năm 2007, cuộc họp liên tịch giữa Tổ chức chống buôn lậu và tội ác của LHQ (UNODC) và một nhóm chuyên gia của Ngân hàng Thế giới đã lập ra một cơ chế mang tên Stolen Asset Recovery Initiative (StAR– Chương trình thu hồi tài sản phi pháp) nhằm hướng dẫn và giúp đỡ các nước thực hiện việc thu hồi các tài sản phi pháp bị mất bởi nạn hối lộ, tham nhũng, buôn lậu cấp quốc gia và nộp các tài sản được thu hồi đó vào ngân sách nhà nước hoặc vào các quỹ từ thiện quốc tế nhằm giúp các nước đói nghèo trên thế giới.
Trước đó ở châu Âu đã có tổ chức Serious Organized Crime Agency (SOCA – Cơ quan chống tội ác có tổ chức nghiêm trọng) mang tính chất nghiệp vụ pháp lý chuyên giúp đỡ việc truy tìm những người phạm tội ác nghiêm trọng trong đó có tội tham nhũng ở mọi nơi, mọi nước, cũng như tổ chức Financial Crimes Enforcement Network (FICEN – Mạng luới chống tội ác về tài chính), hay tổ chức Agence Gestion et Recourement des Avoirs Confisqués (AGRAC – Cơ quan quản lý và giải quyết tài sản bị tịch thu). Chính những tổ chức này đã tham gia có hiệu quả vào việc giúp cho Indonesia và Philippines thu hồi một số tài sản phi pháp khá lớn của 2 cựu Tổng thống Suharto và Ferdinand Marcos sau khi 2 ông này bị lật đổ và truy tố. Riêng tài sản phi pháp của vợ chồng Marcos đã được thu về cho ngân sách nhà nước là 4 tỷ USD trong tổng số 10 tỷ họ đã tước đoạt của công quỹ và nhân dân.
Các tổ chức trên đã giúp cho chính quyền mới ở Libya thu về hơn 1 tỷ USD của nhà độc tài Gaddafi để trao cho Hội đồng Chuyển tiếp sung vào ngân sách quốc gia; ngoài ra các ngân hàng ở Thụy Sỹ cũng đã tự nguyện trao trả cho chính quyền mới ở Tunisia 60 triệu Francs Thụy Sỹ, cho chính quyền mới ở Ai Cập 410 triệu Francs Thụy Sỹ và cho chính quyền mới ở Libya 650 triệu Francs Thụy Sỹ là tiền ký gửi của các nhà độc tài tham ô Ben Bella, Mubarak và Gaddafi…
Còn với trường hợp Việt Nam thì sao?
Nếu không gấp rút có được một cơ chế thu hồi tài sản tham nhũng, hệ lụy chắc chắn sẽ xảy ra là sau khi đã có “vé”, đến một thời điểm nào đó lớp quan chức “ăn của dân không chừa thứ gì” sẽ nhảy lên máy bay để “chuồn”, bỏ lại một đất Việt cạn kiệt tài nguyên, khủng hoảng chính trị và xã hội tan hoang.
* Blog của Phạm Chí Dũng là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
VOA
Chủ Nhật, 8 tháng 5, 2016
Sách kinh doanh
http://m.cafebiz.vn/nhung-cuon-sach-day-ban-song-sot-trong-kinh-doanh-20160504173209516.chn